Wat maakt onze samenleving?
Toen ik een kind was, groeide ik op met de gedachte dat je maar zo sterk bent als de mensen
om je heen. Dat hoe we met onze naasten omgaan ons echt kenmerkt. Dat we naar elkaar
omkijken, zeker als anderen het wat moeilijker hebben. Dat daar ook bij hoort dat je je eigen
belang een stukje opzij kan zetten om ervoor te zorgen dat er plek is voor iedereen. En dat
de overheid er is om daarbij te helpen, regie te pakken, om op terug te vallen.
Toch zien we nog elke dag, ver weg, maar ook zeker dichtbij dat het niet vanzelfsprekend is
om elkaar de hand te reiken. Dat we niet genoeg naar elkaar omkijken.
Voor mijzelf kwam dat flink binnen tijdens de vluchtelingencrisis in 2014. Terwijl zoveel
mensen het toen moeilijk hadden – op de vlucht voor oorlog en geweld – rolden wij in
Europa, in Nederland, in provincies, in steden en dorpen ruziënd over straat.
Terwijl zoveel mensen zo ongelofelijk hard geraakt werden in hun bestaanszekerheid, waren
wij te veel bezig met ons eigen belang. Met welke gevolgen dit voor ons kon hebben, in
plaats van te doen wat goed was voor diegenen die het juist zo hard nodig hadden.
Dat wegzetten van andere mensen. Het falen om er voor hen te zijn. Het niet opkomen voor
hen die dat juist zo hard nodig hadden. En het feit dat de overheid machteloos leek, terwijl
die er juist moet zijn voor iedereen, en zeker voor hen die het moeilijk hebben.
Het raakte zo hard aan mijn overtuigingen en mijn rechtvaardigheidsgevoel, dat ik zocht naar
manieren om daar zelf iets aan te doen en verantwoordelijkheid te nemen. Het zorgde
ervoor dat ik besloot om politiek actief te worden.
Wat maakt onze samenleving?
Dat zijn niet degenen die voor hun eigen belang gaan, in plaats van zich in te zetten voor het
publieke belang.
Het is niet de CEO van Alhold die er met een fikse bonus vandoor gaat terwijl wij met z’n
allen tientallen euro’s extra kwijt zijn aan boodschappen, maar het zijn de vakkenvullers die
elke dag voor een paar euro per uur werken.
Het is niet Shell dat olie blijft pompen terwijl de wereld in de fik staat, maar het zijn
organisaties als milieudefensie die opstaan en zeggen: nu is het genoeg.
Het is niet de NAM die het gas boven de Groningers zette, maar het zijn alle Groningers die
met hun fakkels door de straten van deze stad liepen om samen een vuist te maken tegen
onrecht.
Het zijn niet de projectontwikkelaars of pandjesbazen die voor maximale winst gaan, maar
het is een sterke overheid die regie pakt en de markt beteugelt. Voor kleine
retailondernemers die écht van waarde zijn voor Groningen, en onze binnenstad máken.
Voor al die Groningers die snakken naar de bestaanszekerheid van een eigen thuis.
Voorzitter, de voorbeelden die ik hiervoor noemde zijn slechts enkele. Het wordt steeds
duidelijker dat de markt niet werkt voor de Groningers, maar voor het geld. Niet voor de
samenleving, maar voor de happy few.
Dat is juist waarom we als overheid de regie terug moeten pakken. Om op te komen voor de
Groningers die dat het hardst nodig hebben en daarmee te investeren in de ongedeelde en
verbonden samenleving.
Laten we het aandurven om op de schouders van reuzen als Floor Wibaut en Jan Schaefer te
staan, die ons daarin voorgingen. Door werk te maken van volkshuisvesting, in plaats van
woningmarkt.
Door verder te zetten waar Joop den Uyl ooit zo hard voor streed door de macht en het
inkomen in onze gemeente eerlijker te verspreiden.
Ook vandaag hebben we die keuze. Vandaag kunnen we ervoor kiezen publieke regie te
pakken en om zien naar de kleine retailondernemers die onze binnenstad maken tot de
levendige en bruisende plek die het is.
Kiezen voor een ontmoetingsplek voor alle Groningers. Kiezen voor die huiskamer waar we
elkaar tegenkomen. Kiezen niet voor een groot koffieplein, maar voor een aantrekkelijke
plek vol diversiteit.
Met dit voorstel om het bestemmingsplan aan te passen, nemen we grip terug door te
regelen dat wij er als overheid voor kunnen kiezen hoe onze binnenstad eruit ziet, en laten
we de markt niet zomaar zijn gang gaan.
Daarmee perken we oneerlijke concurrentie tussen kleine retailers en horecaketens in, door
te investeren in wat van waarde is voor Groningen en de Groningers. Om Groningers boven
het geld te zetten.
Zo werken we aan een stad waarin we samen leven en elkaar de hand reiken.
Zo werken we aan een ongedeeld Groningen met plek voor iedereen.
Dát maakt onze samenleving.
