“Ja, we zijn heel erg boos! Maar we hebben ook het geloof, het vertrouwen en de moed verloren.” (Diana)
“Ik weet niet waar ze mee bezig zijn. Ze weten hoeveel ellende die gaswinning al heeft veroorzaakt, en nou gaan ze er toch weer mee door? Ik heb geen vertrouwen in deze regering, nee. Ze doen toch wat ze willen.”
“Woest word ik hier van. Er was echt de tijd om een gas tekort te voorkomen en mensen in het gaswinningsgebied aan een veilig huis te helpen. En nu dit. Waar zijn we nou mee bezig?” (Peter & Klaas)
“Waardeloos. Ze houden gewoon geen rekening met ons.”
Voorzitter dit zijn reacties van Groningers op het bericht dat er mogelijk 2x zoveel gas gewonnen gaat worden in Groningen als dat er beloofd is. Het zijn reacties die mij als aangeslagen Groninger de woorden uit de mond nemen. Daar komt nog bij dat een paar dagen later mensen zich geschoffeerd en vernederd voelde toen zij uren in de rij moesten staan voor een subsidie waar zij voor in aanmerking komen, niet wetende of ze deze ook daadwerkelijk krijgen omdat er te weinig geld beschikbaar is. Onrechtmatig en onmenselijk als het Rijk het subsidieplafond handhaaft en niet met meer geld over de brug komt.
Voorzitter ik kan er dan ook niet omheen deze eerste weken van het nieuwe jaar, met een nieuw kabinet zijn voor Groningen een shitshow of op z’n Gronings gewoon een strontboudel. Groningen lijkt zo voor het Rijk een Wingewest. Terwijl het Rijk voor Groningers letterlijk een staatsloterij organiseert met daarbij zoals dat gaat veel verliezers. Dit op zich zelf is erg, maar minstens zo ernstig is het verlies aan vertrouwen in de Rijksoverheid. Juist in deze tijd is er behoefte aan een betrouwbare overheid, die ook vertrouwd wordt daar burgers. Dit maakt dat heel moeilijk, zo niet onmogelijk.
Namens de PvdA wil ik er 3 punten uitlichten:
- Samen met vele partijen doen wij bij monde van een motie de oproep om als burgemeester en gemeentebestuur aan het nieuwe kabinet duidelijk te maken dat meer gaswinning onacceptabel is en dat Groningen bereid is daarvoor alles uit de kast te trekken, ook juridisch om dit tegen te houden.
- We willen als PvdA de opdracht meegeven aan de bestuurders van de aardbevingsregio om zich ten volle zich in te spannen voor het stoppen met de gaswinning en dit ook wettelijk vast te leggen. Blijkbaar is dat nodig.
- Drie en tot slot. Je moet afspraken maken en soms ook iets als een bestuurlijk akkoord sluiten. Daar zitten goede dingen in en slechte dingen. 1 cruciaal punt wil ik daar over kwijt:
- De PvdA fractie heeft van af het begin en bij elke afspraak die met het Rijk gemaakt werd erop gehamerd dat het nooit zo mag zijn dat het Rijk zich met het maken van een dergelijke afspraak of het sluiten van een akkoord zou ontrekken van de verantwoordelijkheid richting Groningen. Precies daarom vroeg de PvdA keer op keer om een financieel ventiel op te nemen in te maken afspraken met het Rijk. Zodat als er meer geld nodig blijkt te zijn het Rijk over de brug zou komen. En juist daar lijkt het vaak aan te schorten. Waarom? Omdat er veelal niet zo’n financieel ventiel is of omdat het Rijk dan alsnog dwarsligt als zij de portemonnee moet trekken?
- Voorzitter beide is kwalijk en raakt aan een heel fundamenteel punt. Het Rijk moet bereid zijn altijd als dat nodig is haar verantwoordelijkheid te nemen. Hoe kan het Rijk eenzijdig afspraken met Groningen niet nakomen en beloftes aan Groningers breken en verwachten dat Groningen zich richting het Rijk wel aan afspraken houdt. Voorzitter laat het luid en duidelijk zijn; dat kan niet. Dat zorgt voor een recalcitrant Groningen. Dat zet de gemaakte afspraken en de relatie tussen Groningen en het Rijk, dit nieuwe kabinet, op het spel. Stop daarmee. Herinner je weer dat Groningen gewoon een provincie is van Nederland en pak de daarbij horende verantwoordelijkheid; stop de gaswinning, kom met voldoende budget over de brug, zorg zo nodig voor een crisisaanpak waarbij schade en herstel samen snel voor onze inwoners worden afgehandeld. Die oproep doe ik hier en nu en zaterdag nogmaals vreedzaam maar indringend met zoveel mogelijk Groningers op de vismarkt.